K tuyến giáp và K vú liệu có phải hai bệnh lý song hành?

Đăng ngày

Trung tâm Ung Bướu – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

PGS. TS. BS. Nguyễn Xuân Hậu – Thạc sĩ. Bác sĩ nội trú. Nguyễn Xuân Hiền

Ung thư vú là ung thư thường gặp nhất ở nữ giới. Ung thư tuyến giáp là khối u ác tính thường gặp nhất trong hệ nội tiết, chủ yếu gặp ở nữ. Vậy mối liên quan giữa ung thư tuyến giáp và ung thư vú là gì? Cùng tìm hiều trong bài viết này.

Các yếu tố nguy cơ chung

  • Di truyền:
    • Đột biến gen như BRCA1 và BRCA2 đã được chứng minh làm tăng nguy cơ ung thư vú, có thể cũng liên quan đến ung thư tuyến giáp.1,2
    • Hội chứng Cowden – nguyên nhân chính là đột biến dòng mầm ở gen PTEN ức chế khối u, hiện là hội chứng duy nhất được biết là làm tăng nguy cơ phát triển cả ung thu vú và ung thư tuyến giáp thể biệt hóa.3
  • Tiền sử gia đình: Người có tiền sử gia đình mắc cả ung thư vú và ung thư tuyến giáp có thể có nguy cơ cao hơn đối với cả hai loại ung thư này.
  • Béo phì: làm tăng nguy cơ phát triển cả ung thư vú và ung thư tuyến giáp.4–6
  • Tiền sử tiếp xúc với bức xạ: thúc đẩy sự phát triển của cả ung thư vú và ung thư tuyến giáp.7,8

Vai trò của Hormon

Estrogen, một hormone đóng vai trò quan trọng trong phát triển ung thư vú, cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của ung thư tuyến giáp. Thụ thể estrogen đã được chứng minh biểu hiện trên cả mô tuyến giáp bình thường và ác tính, trong đó mô tuyến giáp ác tính có mức độ thụ thể cao hơn.9 Các nghiên cứu trên người và động vật cho thấy estradiol thúc đẩy quá trình hình thành và tiến triển xâm lấn và di căn của khối u tuyến giáp.10,11 Estrogen cũng kích thích tiết ra hormon kích thích tuyến giáp (TSH) – một yếu tố tăng trưởng được chứng minh là cao hơn ở những bệnh nhân ung thư tuyến giáp.12

Ngược lại, hormon tuyến giáp, đặc biệt là T3 có thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình khởi phát và tiến triển của ung thư vú, thông qua tương tác với hệ thồng truyền tín hiệu estrogen.13

Bằng chứng cho thấy nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp tăng ở những người đã từng mắc ung thư vú khoảng 1,16 lần, đặc biệt là ung thư tuyến giáp thể nhú.14 Ngược lại, với những bệnh nhân đã từng mắc ung thư tuyến giáp, không sinh con là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú trong khi sinh nhiều con có tác dụng bảo vệ đối với sự phát triển ung thư vú.15

Phương pháp điều trị trước đó

Xạ trị ngoài trong ung thư vú có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư nguyên phát thứ hai khoảng 10-15%, tuy nhiên nguy cơ ung thư tuyến giáp là không đáng kể và không liên quan đến liều bức xạ.16–18

Hầu hết các nghiên cứu đều không tìm thấy mối liên quan chặt chẽ giữa điều trị Iod phóng xạ trong ung thư tuyến giáp và nguy cơ ung thư vú.19,20 Tuyến vú có cùng hệ thống vận chuyển natri-iod như tuyến giáp, nên cũng có thể tập trung iod tuy nhiên xạ hình toàn thân với I131 cho thấy mô vú ở trạng thái bình thường tập trung iod không đáng kể.

Kết luận

Mặc dù có những mối liên quan được trình bày ở trên, các yếu tố cụ thể và cơ chế sinh học giữa hai loại ung thư này vẫn cần được nghiên cứu thêm để làm rõ sự liên kết và mối quan hệ giữa chúng.

Tài liệu tham khảo

  1. Liu X, Wang X. Exploring the connection between BRCA2 and thyroid cancer : Oncology and Translational Medicine. Accessed February 24, 2025. https://journals.lww.com/otm/fulltext/2024/08000/exploring_the_connection_between_brca2_and_thyroid.4.aspx
  2. Nguyen TMT, Pham HNH, Do TA, Pham KH, Van Nguyen C. Metachronous papillary thyroid carcinoma and hereditary breast carcinoma with BRCA1 mutation in a Vietnamese woman: A case report. Int J Surg Case Rep. 2023;106:108249. doi:10.1016/j.ijscr.2023.108249
  3. Ngeow J, Stanuch K, Mester JL, Barnholtz-Sloan JS, Eng C. Second malignant neoplasms in patients with Cowden syndrome with underlying germline PTEN mutations. J Clin Oncol Off J Am Soc Clin Oncol. 2014;32(17):1818-1824. doi:10.1200/JCO.2013.53.6656
  4. Meinhold CL, Ron E, Schonfeld SJ, et al. Nonradiation risk factors for thyroid cancer in the US Radiologic Technologists Study. Am J Epidemiol. 2010;171(2):242-252. doi:10.1093/aje/kwp354
  5. Han JM, Kim TY, Jeon MJ, et al. Obesity is a risk factor for thyroid cancer in a large, ultrasonographically screened population. Eur J Endocrinol. 2013;168(6):879-886. doi:10.1530/EJE-13-0065
  6. De Pergola G, Silvestris F. Obesity as a major risk factor for cancer. J Obes. 2013;2013:291546. doi:10.1155/2013/291546
  7. Schellong G, Riepenhausen M, Ehlert K, et al. Breast cancer in young women after treatment for Hodgkin’s disease during childhood or adolescence–an observational study with up to 33-year follow-up. Dtsch Arzteblatt Int. 2014;111(1-2):3-9. doi:10.3238/arztebl.2014.0003
  8. Kaplan EL, Mhoon D, Kaplan SP, Angelos P. Radiation-induced thyroid cancer: the Chicago experience. Surgery. 2009;146(6):979-985. doi:10.1016/j.surg.2009.10.058
  9. Yane K, Kitahori Y, Konishi N, et al. Expression of the estrogen receptor in human thyroid neoplasms. Cancer Lett. 1994;84(1):59-66. doi:10.1016/0304-3835(94)90358-1
  10. Rajoria S, Suriano R, Shanmugam A, et al. Metastatic phenotype is regulated by estrogen in thyroid cells. Thyroid Off J Am Thyroid Assoc. 2010;20(1):33-41. doi:10.1089/thy.2009.0296
  11. Mori M, Naito M, Watanabe H, Takeichi N, Dohi K, Ito A. Effects of sex difference, gonadectomy, and estrogen on N-methyl-N-nitrosourea induced rat thyroid tumors. Cancer Res. 1990;50(23):7662-7667.
  12. Haymart MR, Repplinger DJ, Leverson GE, et al. Higher serum thyroid stimulating hormone level in thyroid nodule patients is associated with greater risks of differentiated thyroid cancer and advanced tumor stage. J Clin Endocrinol Metab. 2008;93(3):809-814. doi:10.1210/jc.2007-2215
  13. Hall LC, Salazar EP, Kane SR, Liu N. Effects of thyroid hormones on human breast cancer cell proliferation. J Steroid Biochem Mol Biol. 2008;109(1-2):57-66. doi:10.1016/j.jsbmb.2007.12.008
  14. Lal G, Groff M, Howe JR, Weigel RJ, Sugg SL, Lynch CF. Risk of subsequent primary thyroid cancer after another malignancy: latency trends in a population-based study. Ann Surg Oncol. 2012;19(6):1887-1896. doi:10.1245/s10434-011-2193-2
  15. Consorti F, Di Tanna G, Milazzo F, Antonaci A. Nulliparity enhances the risk of second primary malignancy of the breast in a cohort of women treated for thyroid cancer. World J Surg Oncol. 2011;9:88. doi:10.1186/1477-7819-9-88
  16. Rubino C, de Vathaire F, Diallo I, Shamsaldin A, Lê MG. Increased risk of second cancers following breast cancer: role of the initial treatment. Breast Cancer Res Treat. 2000;61(3):183-195. doi:10.1023/a:1006489918700
  17. Murakami R, Hiyama T, Hanai A, Fujimoto I. Second primary cancers following female breast cancer in Osaka, Japan–a population-based cohort study. Jpn J Clin Oncol. 1987;17(4):293-302.
  18. Harvey EB, Brinton LA. Second cancer following cancer of the breast in Connecticut, 1935-82. Natl Cancer Inst Monogr. 1985;68:99-112.
  19. Verkooijen RBT, Smit JWA, Romijn JA, Stokkel MPM. The incidence of second primary tumors in thyroid cancer patients is increased, but not related to treatment of thyroid cancer. Eur J Endocrinol. 2006;155(6):801-806. doi:10.1530/eje.1.02300
  20. Sawka AM, Thabane L, Parlea L, et al. Second primary malignancy risk after radioactive iodine treatment for thyroid cancer: a systematic review and meta-analysis. Thyroid Off J Am Thyroid Assoc. 2009;19(5):451-457. doi:10.1089/thy.2008.0392

 

 

 

Xem thêm:

Có thể bạn quan tâm:

Để lại bình luận